Ở mỗi thời đại, trong từng dòng xe đều có sự cạnh tranh quyết liệt giữa các thương hiệu. Chẳng hạn như dòng MPV năm 2023 là năm của Mitsubishi với Xpander, Toyota có Veloz, Hyundai có Stargazer. 20 năm trước, lúc khái niệm MPV vẫn chưa rõ ràng, liệu có cuộc chiến nào giữa những thương hiệu với nhau?
Jolie, nàng thơ cuối thập niên 90
Jolie tại Việt Nam, Freeca tại Đài Loan, Adventure tại Philippine, dù mang tên nào, Mitsubishi vẫn gửi vào đó “một ước mơ nữa trong tầm tay” về phong cách di chuyển, khám phá vùng đất tự do, nơi tâm hồn ta đang vẫy gọi. Ra mắt năm 1998, nhưng phải khi bài hát “Đôi cánh tình yêu” do Mỹ Tâm thể hiện trong đoạn phim quảng cáo, Mitsubishi Jolie mới thực sự lướt khỏi đường băng. Bên dưới là đoạn phim quảng cáo Mitsubishi Freeca cho thị trường Đài Loan, sau khi về Việt Nam, được lồng nhạc và lời “Đôi cánh tình yêu”. Thời kỳ này, 9/10 phim quảng cáo chiếu ở Việt Nam đều thực hiện theo cùng một cách như thế: quay dựng hậu kỳ ở nước ngoài, sau đó lồng tiếng Việt.
Công thức thành công không có nhiều bí mật: xe Nhật, gầm cao, chở được 7 người. Thời đó khái niệm MPV chưa hình thành. Jolie mềm mại, uyển chuyển, đặc biệt ở cụm đèn sau kéo dài hết cột D, tạo tính nhận diện cực mạnh. Một điểm tai hại của Jolie (so với Zace cùng thời) là sử dụng bình xăng con, thay vì phun xăng điện tử. Jolie hao xăng, Mitsubishi phụ tùng đắt đỏ. Kết thúc vòng đời năm 2007, Jolie vẫn nằm dưới Zace về doanh số: 12.000 xe, so với Zace hơn 17.000 xe.
Nói gì thì nói, tất cả mẫu xe gầm cao đô thị bình dân đều phải biến mất từ năm 2006, nhường đường cho đại tướng Innova trong 15 năm tiếp theo.
Zace, chàng đến sau nhưng lên đỉnh trước
Cũng như Jolie, chàng Zace cũng mang nhiều tên khác nhau tại mỗi thị trường. Toyota Revo tại Philippine, Unser tại Malaysia. Thời điểm ra mắt năm 1999, Zace đã thiết lập nên chuẩn mực mới cho phân khúc 7 chỗ gầm cao: thiết kế thể thao, khung gầm body-on-frame, hệ thống phun xăng điện tử, khoang nội thất linh hoạt rộng rãi. Tất cả các trang bị tiện nghi cơ bản, không có gì để nói (nếu so với ngày nay) nhưng Zace cùng với Jolie luôn dẫn đầu cuộc đua song mã MPV đô thị.
Trong nhiều năm sau, đúng như thông điệp quảng cáo “Một Zace cho tất cả”, Zace trở thành chiếc xe của gia đình, xe của cơ quan nhà nước, xe của sư thầy từ miền Tây đến Đà Lạt. Zace đúng nghĩa một con xe quốc dân. Có thể điểm qua 3 yếu tố chính góp phần tạo nên danh & số cho Zace. Thứ nhất, hệ thống phun xăng điện tử, đảm bảo tiết kiệm nhiên liệu. Thứ hai, là đứa con được chăm chút của nhà Toyota rất được lòng người Việt. Thứ ba, hệ thống bảo trì, bảo dưỡng rộng khắp, linh kiện phụ tùng thay thế dễ tìm, giá rẻ.
Sau hơn 20 năm kể từ ngày ra mắt, bạn vẫn có thể bắt gặp Zace ở các trung tâm dạy lái xe, trên những đoạn đường thôn dã, hoặc trên các sàn xe cũ. Giá giao dịch từ 100 đến 200 triệu tuỳ đời xe.
Và người thứ ba Terios
Năm 1997, tại thành phố băng tuyết Geneva tây nam Thuỵ Sĩ, hãng xe Daihatsu Nhật Bản đốt nóng cả Châu Âu khi trình diễn mẫu xe compact – mini SUV – mang tên Terios. Sau khi tung hoành ở thị trường nội địa Nhật, Daihatsu tự tin mang Terios đến lắp ráp ở Việt Nam vào năm 2003.
Thời đó, nếu nói về xe, chỉ có 3 kiểu cơ bản: Sedan dành cho các sếp đại diện là Camry, bán tải đúng nghĩa băng đồng lội suối Ford Ranger, SUV vẫn còn là khái niệm xa xỉ như Land Cruiser tiền tỉ. Terios kiêu hùng đến Việt Nam với một hình hài lỡ cỡ, một định nghĩa khó đoán: mini SUV. Ấy vậy mà Terios bỗng nhiên có sức hút, vì phù hợp với đặc thù giao thông đô thị vỉa hè, có lề có lối, mua một chiếc xe sử dụng đi xa đi gần của người Việt. Gầm cao. Hai cầu. Nhỏ gọn. Hàng Nhật. Vừa tiền.
Với 5 năm tồn tại, để lại đất Việt khoảng hơn 1.000 xe lắp ráp trong nước (chưa kể số lượng xe nhập khẩu trực tiếp từ Nhật) Daihatsu Terios vẫn chưa kịp thể hiện mình, vẫn chưa đủ sức khuấy động cuộc chơi, đã quay đầu tạm biệt. Giờ đây (thời điểm 2023) người ta chỉ còn thấy Terios chạy ngược chạy xuôi trên các sàn giao dịch xe cũ.
Thay lời kết
Cuộc tình tay ba giữa Jolie, Zace và Terios dù tồn tại không dài (dưới sự chứng kiến và ủng hộ của người bạn Mazda Premacy) nhưng đã chấm thêm những nét màu tươi đẹp vào bức tranh của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam. Thời điểm 2023, người Việt chúng ta có đến 60 mẫu SUV để lựa chọn, 15 mẫu MPV để cân nhắc đến từ 30 thương hiệu Nhật Hàn Đức Mỹ… Như bất cứ thứ gì tồn tại trên đời đều mang nhiệm vụ riêng của nó, kể cả cây đinh gỉ sét. Jolie, Zace và Terios đã sát cánh bên nhau, cùng lăn bánh trên đường, hoàn thành nhiệm vụ lịch sử: đóng vai trò kích thích, giúp các hãng xe không ngừng làm mới mình qua từng năm, để mang lại nhiều lợi ích hơn nữa cho người tiêu dùng qua từng thời kỳ.
