Như bất kỳ cuộc cạnh tranh nào, luôn có gã khổng lồ và người tí hơn, ngành ô tô cũng vậy thôi. Khi nói đến xe Châu Âu, chúng ta nghĩ ngay đến những gã khổng lồ Mercedes, Audi, Bentley, Ferrari, mà quên rằng vùng đất phát triển bậc nhất thế giới có 50 quốc gia, 750 triệu dân cũng có những người tí hon không ngừng cựa quậy, để nói lên ngôn ngữ của mình trước thế giới.
Và bên trong chứa đựng nhiều câu chuyện ly kỳ, như Nga chẳng hạn. Những quốc gia có hãng xe mạnh, đều có đặc điểm chung: kinh nghiệm sản xuất vũ khí đáng nể, để dẫn thế giới đi theo quỹ đạo riêng. Các nước Anh, Đức, Ý, Mỹ, Pháp đã từng vẽ lại bản đồ thế giới bằng sức mạnh quân sự trong 2 cuộc thế chiến. Nước Nga vĩ đại sản xuất máy bay siêu thanh, xe bọc thép quân sự, hạm đội tàu ngầm, vũ khí tàng hình…, nhưng thương hiệu ô tô Nga không đếm hết một bàn tay. Chính xác bao gồm 3 hãng. Xe nhà binh UAZ, xe quốc dân Lada, và xe nguyên thủ Aurus chỉ mới được thành lập vào năm 2018 để thực hiện nhiệm vụ quốc gia.
Skoda – Cộng hòa Séc: 1895
Năm 1895, hai người bạn Laurin & Klement đồng sáng lập L&K sản xuất xe đạp để thoả mãn đam mê thiếu thời. Năm 1924, L&K sáp nhập vào Skoda Works (tập đoàn sản xuất vũ khí lớn nhất Châu Âu lúc bấy giờ) và chính thức đổi tên thành Skoda. Thời gian cứ thế trôi chậm đến năm 1991, Volkswagen xuất hiện, thâu tóm Skoda, để thực thi chiến lược toàn cầu hoá thương hiệu của gã khổng lồ Đức.
Từ thời điểm này, Skoda lột xác khi thừa hưởng thành quả nghiên cứu, thiết kế và công nghệ từ tập đoàn mẹ. Điển hình là Skoda Octavia, mẫu xe bán chạy nhất toàn cầu của Skoda. Năm 2023, Skoda xin chào Việt Nam với 2 model SUV, bao gồm Karoq và Kodiaq, mức giá 1 tỷ đến 1 tỷ 400 triệu. Phân khúc đang lên tại thị trường ô tô Việt Nam.
Holden – Úc: 1908 (đã chôn)
Ngày 20 tháng 10 năm 2017, chiếc sedan cuối cùng mang thương hiệu Holden Commodore xuất xưởng, cũng là ngày tang lễ của hãng xe Holden, chấm dứt một kỷ nguyên là niềm tự hào mãnh liệt của người dân Úc. Có thể nói, trên mỗi hành trình của người Úc đều có dấu xe Holden. Khởi đầu với model Holden 48-215 ra mắt năm 1948, Holden Commodore giới thiệu năm 1978, General Motors (sau khi mua Holden năm 1931) đã biến Holden từ công ty sản xuất yên ngựa trở thành quốc mẫu ô tô: cứ 3 chiếc ô tô chạy ngoài đường, có 1 chiếc Holden. Cái chết của Holden đến từ nhiều nguyên nhân: chi phí nhân công Úc lắp ráp xe cao gấp 4 lần so với nhân công Thái Lan; thuế nhập khẩu xe vào Úc ngày càng giảm; hơn 60 thương hiệu xe đang cắn miếng bánh 26 triệu dân. (Việt Nam 30 hãng xe nhâm nhi 100 triệu người)
SEAT – Tây Ban Nha: 1950
SEAT tên viết tắt của Sociedad Espanola de Autotomoviles de Turismo (Hiệp hội xe du lịch Tây Ban Nha) thành lập năm 1950 bởi cơ quan nhà nước với khát vọng đưa Tây Ban Nha chuyển động như đã từng thành công với những quả bóng tròn mang tên Barcelona, Real Madrid. Model đầu tiên SEAT 1400 ra mắt năm 1953. Đến năm 1965, SEAT xuất khẩu lô xe đầu tiên ra nước ngoài, điểm đến là Columbia. Trong 20 năm tiếp theo, SEAT là hãng sản xuất xe hơi lớn nhất và có năng lực nhất Tây Ban Nha thời kỳ đó. Nhận thấy tiềm năng và sự lớn mạnh của SEAT, Volkswagen thâu tóm SEAT năm 1986, từng bước đưa SEAT có mặt tại hơn 70 quốc gia, chủ yếu ở Châu Âu, Châu Phi và Nam Mỹ. Seat hiện sản xuất các dòng Hatchback và SUV cỡ nhỏ, phân khúc bình dân, tầm giá dưới 1 tỷ.
Lada – Nga: 1966
Nước Nga hiện có 3 thương hiệu xe nội địa phổ biến, bao gồm UAZ, xe quân sự kiểu nhà binh; AURUS xe siêu sang dành cho nguyên thủ; Lada xe quốc dân. Lada là thương hiệu xe thuộc AvtoVAZ ra đời năm 1966 dựa trên hợp tác chiến lược giữa chính phủ Nga và hãng xe Fiat. Nhờ Fiat tiếp lửa công nghệ và nền tảng, Lada tung ra nhiều mẫu xe giá bán bình dân, thân thép chắc chắn, chống chọi bền bỉ với mùa đông nước Nga. Năm 2008, liên minh Renault-Nissan mua Lada, và kiểm soát hoàn toàn từ năm 2012. Đến năm 2022, chiến tranh bùng nổ, binh biến loạn lạc, liên minh bán lại Lada cho chính phủ Nga. Giá xe Lada chỉ từ 200 đến 250 triệu, nếu quy đổi ra tiền Việt. Các thương hiệu xe nước ngoài mạnh nhất ở Nga bao gồm Hyundai, Volkswagen, Toyota và các hãng xe Trung Quốc (điểm danh ở Nga từ năm 2022).
