Trải qua gần 30 năm, đâu đó 400 mẫu xe đã và đang bán, chúng ta lần lượt chào đón và đưa tiễn những huyền thoại của nhiều thương hiệu. Con xe cũng như con người, sinh lão bệnh tử là điều khó tránh. Đó là nguyên tắc. Nhưng bạn cũng biết: ở đâu có nguyên tắc, ở đó có ngoại lệ. Hai chiếc xe trong bài nằm ngoài nguyên tắc: sinh-xong-tử. Chúng có một đời quá ngắn, chưa được tận hưởng nhiều thú vui. May mắn là, chúng ta vẫn còn kịp thưởng thức 2 bữa tiệc của sự khác biệt này.
Mazda Premacy: 2002 – 2007
Về lịch sử thành lập 12 hãng xe Nhật, Mazda chỉ xếp sau Suzuki. Quý ngài Matsuda thành lập Mazda năm 1920 trong vùng Fuchu, ngoại ô Hiroshima. Năm 1989, tại triển lãm Chicago Auto Show, Mazda ra mắt mẫu xe thể thao mui trần Miata MX-5 (nay là Mazda MX-5) làm bùng nổ thị trường với giá bình dân, cũng là mẫu xe mui trần hai chỗ bán chạy nhất lịch sử. Năm 1999, Mazda Premacy được giới thiệu tại Geneva Motor Show cho thị trường Châu Âu, sau đó chính thức ra mắt Việt Nam năm 2002.
Trước khi Premacy xung trận, 2 mẫu Sedan nhập khẩu hạng sang Mazda 323 và Mazda 626 là niềm mơ ước của bất kỳ quý ông thành đạt nào. Premacy cũng là MPV bình dân thôi, nhưng ngoại hình hoàn toàn khác biệt so với Jolie và Zace, ngay lập tức lọt vào mắt xanh của các quý cô. Mặc dù tròn trịa, nhưng Premacy sở hữu các đường cong hiện đại, mềm mại, vô cùng sexy theo tiêu chuẩn vẻ đẹp thời đó. 7 chỗ, đa dụng, đủ cho cả gia đình. Điểm ăn tiền của Premacy là 2 hàng ghế sau dễ dàng sắp xếp linh hoạt theo ý muốn, chưa mẫu xe nào có hàng ghế được thiết kế hữu dụng như thế. Chỉ 24.800 USD là lụm.
Thomas (Đức): Một chiếc xe nhỏ nhắn, thân ngắn, kiểu dáng đẹp, hài hoà từ bên ngoài đến bên trong. Đầu tuần chở người, cuối tuần chở bia.
Hưng (Việt Nam): Ngoại trừ lòng xe ngắn như lòng vị kỷ, hàng ghế thứ 3 ngồi chật như cá hộp, Premacy là chiếc 7 chỗ đáng tiền thời đó.
Không lâu sau khi ra mắt, Premacy được các chị lụm sạch, như đã ngóng trông từ lâu lắm rồi. Nhưng khổ nỗi, các anh mới là người cầm lái. Kêu ca bắt đầu. Gầm xe thấp, leo lề thường xuyên ăn gạch đá. Khung gầm và thân vỏ không cho cảm giác an tâm. Tiếng ồn trong xe quá lớn, không nghe rõ tiếng chỉ đạo lái xe của vợ cả. Hàng ghế thứ 3 dành cho 2 người, nhưng không phải dành cho 2 người lớn… Kêu ca thì kêu ca, Premacy vẫn bán cháy hàng, vì giá tốt, xe đẹp, cảm giác lái ngon. Đến năm 2007, Premacy và cả Mazda tạm dừng cuộc chơi vì mâu thuẫn nội bộ. Sang năm 2010, Mazda bắt đầu khởi sắc trở lại cho đến ngày nay, khi bắt tay với ông trùm Thaco.
Mitsubishi Grandis: 2005 – 2011
Để thay thế cho Chariot đã có từ năm 1983 ở thị trường nội địa Nhật, Mitsubishi lập dự án phát triển dòng xe mới, dẫn dắt bởi Giám đốc thiết kế người Pháp Olivier Bouley. Năm 2001, Grandis xuất hiện nổi bật tại Tokyo Motor Show, trước khi mở bán chính thức tại Nhật, Châu Âu, Bắc Mỹ.
Mang trong mình một profile tuyệt đẹp: xe Nhật, hợp tác cùng Mercedes Đức, thiết kế bởi nghệ sĩ người Pháp, được bầu chọn là chiếc MPV của năm tại Thái, Grandis định vị cao hơn tất cả các xe MPV thời bấy giờ khi mở bán tại Việt Nam năm 2005. Chưa hết, vẫn còn nhiều lý do khác để Grandis tự tin định vị phân khúc hạng sang: động cơ độc quyền Mivec 2.4 thế hệ mới, hàng ghế 2 và 3 có thể trải phẳng nằm ngủ, hoặc gập lại chở hàng (khắc phục nhược điểm của Premacy), lưng dài dáng cao, ngoại hình đẹp lạ, thắng đĩa 4 bánh và thiết bị chống trộm. Grandis giá công bố 44.000 USD, so với Premacy 24.800 USD; bản cao cấp nhất của Innova 29.900 USD.
Thuận (Việt Nam): Mọi lỗi, lầm của Grandis đều được bỏ qua hết, vì tôi chưa nhìn thấy chiếc xe nào đáng yêu như nó. Form dáng 20 năm vẫn tuyệt đẹp, bất chấp bụi trần nhân gian.
Weichen (Đài Loan): Muốn có thứ đắt giá, phải trả giá đắt. Grandis là chiếc xe đắt mà đáng. Ngoại hình lạ mắt, trông giống như chiếc dĩa bay, khi ngồi lái, cảm giác lướt như cất cánh.
Grandis lắp ráp tại Việt Nam, cũng là thế hệ đầu tiên trên thế giới, khi đi vào vận hành thực tế bởi các tay lái Việt, đường xá giao thông Việt, bắt đầu phát sinh lỗi. Từ “các lỗi mà không phải lỗi” như thân dài, xác nặng, tay lái cứng, đến một ngàn lẻ một thứ không vừa lòng người dùng, nhằm đổ lỗi 44.000 USD kiểu mua giá hoa hậu mà dính bệnh lậu, có tức hông!
Grandis bắt đầu chìm dần trước đối thủ, đặc biệt trước ông hoàng Innova, và thực sự chìm hẳn vào năm 2011, khi Hyundai và Kia tung ra xe mới, Mazda hồi xuân căng tròn. Các đối thủ đều có giá bán rẻ hơn, đồ chơi đủ món, Grandis chớp chớp cặp đèn pha hình tam giác loé sáng lần cuối, trước khi chào tạm biệt, khép lại một thời định giá hiên ngang.
Lời kết: bao nhiêu tiền một chiếc ô tô?
Theo một thống kê nội bộ của Joyride, trong gần 300 mẫu xe đang bán trải dài mọi phân khúc ở thị trường Việt Nam, tầm giá dưới một tỷ vẫn đang chiếm số lượng áp đảo, tỉ lệ hơn 80% số lượng xe mới bán ra hàng năm. Điều này cho thấy, 80% người mua xe (hầu hết mua xe lần đầu) không có ý định chi trả nhiều hơn một tỷ cho một chiếc ô tô phục vụ kinh doanh hoặc phương tiện di chuyển. Khá là khớp, so với thu nhập và mức sống của người dân. Muốn lái (xe) hoa hậu, nhà phải xây sẵn chậu to.
